Ημικρανία

Η ημικρανία ανήκει στις πλέον συχνές ασθένειες πονοκεφάλου στη Γερμανία. Συνολικά περίπου το 10 έως 15% του πληθυσμού υποφέρει από ημικρανίες. Η ημικρανία μπορεί να παρουσιαστεί ήδη από την παιδική ηλικία. Οι κρίσεις στην παιδική ηλικία είναι συνήθως λιγότερο χαρακτηριστικές και μικρότερης διάρκειας απ’ ότι στους ενήλικες. Εδώ μπορούν να εμφανισθούν πόνοι στην κοιλιά, ναυτία, αλλά και ζαλάδα. Πριν από την εφηβεία οι ημικρανίες παρουσιάζονται περίπου με την ίδια συχνότητα στα αγόρια και στα κορίτσια. Μετά την εφηβεία οι γυναίκες πάσχουν μέχρι και τρείς φορές συχνότερα από ημικρανίες. Συνήθως η ημικρανία εκδηλώνεται μεταξύ του 20ου και του 30ου έτους της ηλικίας. Κατά τη διάρκεια της ζωής η ημικρανία σε πολλούς πάσχοντες εμφανίζει διακυμάνσεις με καλύτερες και χειρότερες περιόδους. Συχνά η ένταση των συμπτωμάτων φτάνει στο μέγιστό της μεταξύ του 40ου και 50ου έτος ηλικίας. Σε μεγαλύτερη ηλικία η ημικρανία γίνεται συνήθως ελαφρύτερη και επίσης παρουσιάζεται πιο σπάνια. Σε μερικούς ασθενείς μάλιστα η ημικρανία εξαφανίζεται τελείως. Παραβλέποντας κάποιες σπάνιες εξαιρέσεις, η ημικρανία εξελίσσεται συνήθως επεισοδιακά με επαναλαμβανόμενες κρίσεις, οι οποίες παρουσιάζονται αρκετές φορές το μήνα, αλλά τις περισσότερες φορές όχι αρκετές φορές τη βδομάδα.

Πολύ σπάνια εμφανίζεται όμως επίσης μία χρόνια μορφή στην οποία για τουλάχιστον 15 ημέρες το μήνα παρουσιάζονται πονοκέφαλοι που στην πλειοψηφία τους έχουν τα τυπικά χαρακτηριστικά ημικρανίας. Γι’ αυτήν την μορφή είναι κρίσιμο να γνωρίζει κανείς ότι δεν πρέπει να ασκηθεί υπερβολική χρήση οξέων φαρμάκων και ότι αυτή η ημικρανία δεν καλυτερεύει με την διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής.

Πως αναγνωρίζεται μία κρίση ημικρανίας;

Η ημικρανία αναγνωρίζεται από τις επαναλαμβανόμενες κρίσεις πονοκεφάλων. Ο πονοκέφαλος εκδηλώνεται συχνά, αλλά όχι απαραίτητα σε μία μόνο μεριά του κεφαλιού. Ο χαρακτήρας του πόνου είναι υπόκωφος και πιεστικός και ιδιαίτερα μετά από σωματική κούραση γίνεται σουβλερός (σαν να σε τρυπούν με σουβλί) κρουστικός (σαν να σε χτυπάνε με σφυρί) ή παλμικός . Η ένταση κατά κανόνα είναι τόσο δυνατή, ώστε να προκαλεί περιορισμούς στην καθημερινή ζωή του πάσχοντα. Στους ενήλικες οι κρίσεις της ημικρανίας μπορούν να διαρκέσουν από λίγες ώρες έως και 3 ημέρες. Οι κρίσεις ημικρανίας που έχουν μεγαλύτερη διάρκεια είναι σπάνιες. Συχνά συμπτώματα που συνοδεύουν μια κρίση ημικρανίας είναι: ναυτία, εμετός, υπερευαισθησία στο φώς, στον θόρυβο και στις μυρωδιές. Επίσης κατά τη διάρκεια μιας κρίσης ημικρανίας παρατηρείται μια αυξημένη επιθυμία ησυχίας. Οι ασθενείς αυτοί είναι χλωμοί και δείχνουν μια τάση οπισθοχώρησης. Σε πολλούς ασθενείς ο ύπνος ανακουφίζει τους πόνους.

Τι είναι η ημικρανία με αύρα;

Tο 15 – 20 % των ασθενών με ημικρανία πριν αρχίσουν οι πονοκέφαλοι πάσχουν συχνά από μία αύρα. Αυτή χαρακτηρίζεται από νευρολογικά συμπτώματα και ιδιαίτερα από διατάραξη της όρασης με σκοτοδίνη (σπινθηροβόλο σκότωμα), ημίπλευρη διατάραξη των αισθήσεων ή από δυσλαλία. Τα συμπτώματα αυτά αναπτύσσονται αργά μέσα σε λίγα λεπτά και υποχωρούν πάλι μέσα σε περίπου μία ώρα. /εν είναι όμως απαραίτητο να υπάρχει μια αύρα πριν από κάθε κρίση.

Ποιά είναι η αιτία της ημικρανίας;

Η ημικρανία είναι μία ασθένεια του εγκεφάλου. Κέντρα επεξεργασίας πόνου του εγκεφάλου ενεργοποιούνται και εκκρίνουν ουσίες που διαβιβάζουν την πληροφορία του πόνου (νευροδιαβιβαστές). Οι νευροδιαβιβαστές οδηγούν στο να δημιουργηθεί μια στείρα φλεγμονώδη αντίδραση στα αιμοφόρα αγγεία των μηνίγγων. Οι σφυγμοί στα αιμοφόρα αγγεία οδηγούν σε μία διαστολή του τοιχώματος των φλεγμονωδών αγγείων, πράγμα που εξηγεί επίσης τον τυπικό χαρακτήρα του παλμικού πόνου της ημικρανίας. Κατά το επίκαιρο επίπεδο γνώσης για την ημικρανία υπάρχει μία γενετική προδιάθεση. Αυτό σημαίνει, ότι ο εγκέφαλος αντιδρά σε συγκεκριμένες διεγέρσεις ή σε υπερκόπωση με μία κρίση ημικρανίας. Περίπου δύο τρίτα των ασθενών έχουν συγγενείς που υποφέρουν από ημικρανία.

Πώς νοσηλεύεται η ημικρανία;

Βασικά πρέπει κανείς να διακρίνει μεταξύ της ίδιας της θεραπείας μιας κρίσης ημικρανίας και των προληπτικών μέτρων. Υπάρχουν μέθοδοι νοσηλείας τόσο με φαρμακευτική αγωγή όσο και χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Κατά κανόνα σε μία κρίση χορηγούνται συνηθισμένα παυσίπονα όπως π.χ. ακετυλοσαλικυλικό οξύ (ασπιρίνη) ή ιμπουπροφένη σε συνδυασμό με φάρμακα κατά της ναυτίας.

Επίσης εκτός αυτών των φαρμάκων υπάρχουν και ειδικές ουσίες όπως η Tριπτάνη. Οι περισσότερες Tριπτάνες χορηγούνται μόνο με ιατρική συνταγή. Όλα τα φάρμακα δρουν καλύτερα εάν ληφθούν εγκαίρως, δηλαδή στην αρχή της κρίσης της ημικρανίας. Στη φάση της αύρας συχνά δεν βοηθούν τα φάρμακα. Κατά κανόνα οι Tριπτάνες στη φάση της αύρας δεν θα πρέπει να ληφθούν. Για να μπορέσουν τα φάρμακα να αποδώσουν ιδανικά, οι ασθενείς θα πρέπει να αποσύρονται και να ξαπλώνουν. xxxxx Μειονέκτημα όλων των παυσίπονων είναι, ότι εάν χρησιμοποιούνται σε μεγάλη συχνότητα και για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορούν να οδηγήσουν σε μία επιδείνωση της χρονιότητας της ημικρανίας. Για το λόγο αυτό απλά παυσίπονα δεν πρέπει να λαμβάνονται συχνότερα από 10 – 15 ημέρες το μήνα. Ειδικά φάρμακα για τις ημικρανίες θα έπρεπε να λαμβάνονται το πολύ για 8 έως το ανώτατο 10 ημέρες το μήνα.

Εάν οι κρίσεις ημικρανίας εμφανίζονται περισσότερο από 3 ή 4 φορές το μήνα ή εάν οι κρίσεις διαρκούν μεγάλα χρονικά διαστήματα και δεν ανταποκρίνονται καλά στην οξεία θεραπεία, τότε θα πρέπει να ακολουθηθεί μία προληπτική φαρμακευτική αγωγή. Με την ημερήσια λήψη προληπτικών φαρμάκων για τις ημικρανίες, μπορεί να μειωθεί η συχνότητα και η ένταση των κρίσεων της ημικρανίας. Μόνο έτσι μπορεί να αποφευχθεί η πολύ συχνή χρήση παυσίπονων σε ασθενείς με βαριές και συχνές κρίσεις ημικρανίας. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη της ημικρανίας είναι φάρμακα που χορηγούνται για τη νοσηλεία της υπέρτασης ή της επιληψίας. Επίσης σε μεμονωμένες περιπτώσεις συμπληρωματικά μέσα διατροφής και μαγνήσιο μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη της ημικρανίας. Είναι σημαντικό να γνωρίζει κανείς, ότι η αποτελεσματικότητα μιας προληπτικής αγωγής μπορεί να εκτιμηθεί το νωρίτερο μετά από 4-6 εβδομάδες. Εάν επιτευχθεί μία μείωση των κρίσεων της ημικρανίας περίπου κατά το ήμισυ, τότε η πρόληψη θεωρείται ως αποτελεσματική. Ακόμη και με την πρόληψη τις περισσότερες φορές δεν επιτυγχάνεται ολοκληρωτική απελευθέρωση από τους πόνους. Μία αποτελεσματική πρόληψη θα πρέπει να διατηρηθεί για τουλάχιστον 6–9 μήνες. Κατόπιν είναι σκόπιμο να δοκιμαστεί μία διακοπή της αγωγής.

Ποιες μέθοδοι νοσηλείας χωρίς φαρμακευτική αγωγή υπάρχουν στη διάθεσή μας;

Οι μέθοδοι χωρίς τη λήψη φαρμάκων παίζουν ένα σπουδαίο ρόλο στην επιρροή της έντασης και της συχνότητας της ημικρανίας. Μελέτες μπόρεσαν να αποδείξουν μια θετική επιρροή μέσω π.χ. τακτικής άθλησης και μεθόδους χαλάρωσης των μυών, επίσης και το ”Biofeedback” είναι αποτελεσματικό. Πολλοί ασθενείς γνωρίζουν από μόνοι τους συγκεκριμένους παράγοντες που προκαλούν τις κρίσεις ημικρανίας τους όπως π.χ. στέρηση ύπνου, παράληψη γευμάτων, ελλιπής λήψη υγρών ή άγχος. Εδώ μπορεί επίσης να επιτευχθεί μία πολύ ευνοϊκή επίδραση στον αριθμό των κρίσεων ημικρανίας μέσω αλλαγής της προσωπικής συμπεριφοράς και μέσω μέτρων για την μείωση του άγχους.

 

Zurück